Nga Gentian Minga | Fotografia: Armand Habazaj
Të refuzosh faktin që fëmija është autist vetëm e dëmton atë. Të pranosh se ai ka një problem, të orienton të gjesh mënyrën e duhur për ta ndihmuar. Së dyti, sa më herët të kapet sëmundja e të nisë trajtimi, aq më mirë është.
Ndryshoni këndvështrimin ndaj fëmijëve me autizëm. Mos i cilësoni si “të sëmurë që duhen shëruar”, por si njerëz të veçantë, me një gjuhë komunikimi ndryshe nga jona. Ashtu si shurdhmemecët merren vesh me shenja, një pjesë e fëmijëve autistë, si edhe Nikola, mund të komunikojnë më së miri me imazhe
E nëse gjendet mënyra për të shkëmbyer mesazhe me ta, gjithçka do të shkojë mirë. Ata do të zhvillohen, kësisoj nuk do të kenë më arsye për të qenë agresivë. Fëmijët e spektrit autist bëhen të tillë sepse kanë nevoja e dëshira që nuk arrijnë t’i shprehin. Kësaj here “Living” nuk donte të bënte një shkrim thjesht mbi shëndetin, pasi me siguri keni lexuar plot të tillë, por dëshiron të ndajë me ju përvojën e dy fëmijëve, Nikit dhe Mateos, përmes të cilëve mund të mësoni shumë.
E në fund, nuk keni pse të ndiheni të zemëruar apo të lënduar. Nuk është e lehtë të kesh një fëmijë me probleme të sjelljes; kjo të kushtëzon jetën në çdo aspekt, megjithatë duhet ta dini se jeni të veçantë. Slogani i autizmit thotë se ky çrregullim “nuk zgjedh” fëmijët, por jemi të sigurt se Zoti zgjedh prindërit që kujdesen për ta. Prindërit më të fortë në botë!
Hapi i parë: të pranosh!
Kur im vëlla u bë baba, më telefonoi e më tha se donte që emrin e djalit të tij t’ia zgjidhja unë. Nuk mund të përshkruhet emocioni i asaj telefonate. Më kërkoi vetëm që të ishte një emër italian dhe mes shumë alternativave, unë zgjodha Mateon. Teo, siç i thërrasim shkurt, ishte një fëmijë i qetë dhe dukej me shëndet të mirë. Nuk ishim shqetësuar kurrë për të, deri ditën kur, teksa e mbaja në duar,
vura re se bënte veprime të çuditshme. Ishte diku te një vjeç. Për shkak të punës, asokohe kisha informacion rreth autizmit, një çrregullim jo i klasifikuar si duhet edhe në botë deri në dekadën e fundit. Pas “konsultave” në internet, dyshimi u bë akoma më i fortë, ndonëse unë ia mohoja edhe vetes këtë fakt. Është pikërisht refuzimi për ta pranuar realitetin ndjenja e parë që shoqëron të afërmit e një fëmije autist, sidomos prindërit e tij.
Por ajo që duhet të dime është se çdo lloj hezitimi ka kosto, ndaj të kërkosh ndihmë është gjëja më e drejtë që mund të bësh. Sipas specialistëve, sa më herët të nisë trajtimi i një fëmije me autizëm, aq më mirë është. Të vegjlit janë si plastelina dhe “përpunohen më lehtë”, mendojnë ata. Nipi im i ka filluar trajtimet rreth moshës 3 vjeç. Ai pati më shumë fat se Nikol, një vajzë 10 vjeçare nga Tirana që u diagnostikua me autizëm në një periudhë kur në Shqipëri nuk ekzistonin specialistët e as terapistët që mund të punonin me të.
Irisi, mamaja e Nikolës, më thotë se ka shpenzuar shumë para për të dërguar jashtë vendit psikologe të reja për t’u trajnuar, që më pas të kujdeseshin për vajzën e saj. “Ato ktheheshin, rrinin pak me Nikolën dhe zhdukeshin. Unë kam çuar disa psikologe për specializim, sepse nuk kisha zgjidhje tjetër. Kisha nevojë patjetër që ime bijë të bënte terapi”, thotë Irisi, mamaja e Nikit.
Sapo mbaron shkollën, ku sigurisht prindërit e çojnë më tepër që të rrijë mes fëmijëve të tjerë e të mos izolohet, Nikol bën tre orë terapi në “Qendrën Rajonale të Autizmit” dhe punon orë të tjera shtesë në shtëpi me terapiste private. Pra, asaj thuajse gjithë dita i ikën duke punuar me programin ABA, i cilësuar si më i miri deri më sot për fëmijët autistë, por ia ka vlejtur, sepse ka pasur përmirësim.
“Nikol është një rast i vështirë dhe kaq përparim sa ka sot, për mua është arritje. Kur flasim për suksesin, duhet të bëjmë marrëveshjen e fjalës e të biem dakord çfarë quajmë sukses”, thotë Irisi. “Sido që të jetë, sado të ecin, këta fëmijë nuk do të mund të jenë kurrë normalë. Unë kam bërë paqe me këtë fakt. E di, më dhemb zemra çdo ditë, do të doja që Nikol të ishte si gjithë të tjerët, por ja që kështu ndodhi…”.
/living/
